کلینیک مهرا:: اختلال طیف اتیسم یکی از اختلالات رشدی عصبی است که بر اساس ویژگی‌های خاص در ارتباط اجتماعی،تاخیر گفتار، تفکر و رفتار مشخص میشود.تشخیص اختلال طیف اتیسم موضوعی بسیار حساس، پیچیده و مهم است. علائم این اختلال معمولاً در کودکان پیدایش می‌یابد و در صورت عدم درمان ممکن است در طول عمر باقی بماند و یا شدیدتر شود. در این مقاله، به ویژگی‌ها، علائم و سطوح مختلف آن پرداخته خواهد شد.
ویژگی‌ها و علائم اختلال طیف اتیسم
اتیسم چه علائمی دارد؟ چه زمانی نگران شویم که کودک در طیف اتیسم هست یا نه؟ چطور اتیسم را تشخیص بدهیم؟ در ادامه علائم اصلی را بیان میکنیم که در تشخیص بسیار کمک کننده هستند. والدین با دانستن و آگاهی این علائم میتوانند کودک خود را کنترل کنند و یک ارزیابی داشته باشند. تا در صورت هر زنگ خطر به سرعت اقدامات لازم جهت ارزیابی تخصصی و درمان را انجام دهند.
مشکل در ارتباطات اجتماعی
این افراد مشکلات اساسی در برقراری ارتباطات معمولی مانند تبادل نگاه و تماس چشمی، اشاره، و استفاده از زبان غیرکلامی و کلامی دارند. آنها معمولاً دشواری در درک احساسات و نیازهای دیگران را تجربه می‌کنند.
الگوی تکراری و محدود در رفتار
الگوهای تکراری و محدود در رفتار، عادت‌های ثابت و تمایل به محدود کردن خود به موضوعات خاصیدر این افراد دیده میشوند. آنها به طور مکرر به یک فعالیت یا علاقه خاص اشتغال دارند. همچنین حرکات تکراری مثل بال بال زدن یا چرخیدن در افراد طیف اتیسم دیده میشود.
مشکلات حسی کودکان اتیسم
این کودکان حساسیت‌های زیادی در مقابل تحریکات حسی دارند، مانند نور، صدا و بو. یا برعکس، برخی از آنها ممکن است به طور غیرعادی به تحریکات حسی بی‌توجه باشند. بسیاری از کودکان در خوردن غذاهای مختلف دچار مشکل هستند.
مشکلات در تفکر و فهم
افراد اتیسم دشواری‌هایی در درک احساسات دیگران، تفکر در چند بعدی، و فهم عبارات غیر مستقیم و انتزاعی دارند. آنها ممکن است دشواری‌هایی در فهم نقشه‌ها، مفاهیم انتزاعی و حفظ اطلاعات داشته باشند. این کودکان نمیتوانند خود را درموقعیتهای مختلف یا به جای افراد مختلف بگذارند.
سطوح مختلف طیف اتیسم
اتیسم سطح بالا (High-functioning autism – HFA)
افراد با این نوع اتیسم دارای هوش و استعدادهای بالا هستند، اما هنوز دارای مشکلات در ارتباطات اجتماعی و رفتار هستند. آنها معمولاً میتوانند در محیط‌های تحصیلی و حرفه‌ای عملکرد خوبی داشته باشند.
اتیسم معمولی (Classic autism)
در این نوع اتیسم، علائم بیشتر و شدیدتر است. افراد ممکن است دارای تأخیر در زبان و هوش و ارتباطات اجتماعی باشند و نیاز به حمایت و مراقبت بیشتری داشته باشند. همچنین حرکات کلیشه ای و رفتارو علایق محدود در این افراد دیده میشود.
اتیسم سطح پایین (Low-functioning autism – LFA)
این نوع اتیسم دارای مشکلات شدیدتری در تفکر، زبان و رفتار هستند. آنها نیاز به حمایت و مراقبت مداوم دارند و ممکن است به مشکلات جسمی همراه باشند.
اختلال طیف اتیسم یک اختلال پیچیده و متنوع است که در زمینه‌های مختلفی از ارتباطات اجتماعی تا تفکر و رفتار تأثیر می‌گذارد. افراد اتیسم ممکن است با سطوح و علائم مختلفی روبرو شوند،
از جمله اوتیسم سطح بالا، معمولی و سطح پایین. درک صحیح این ویژگی‌ها و تشخیص زودهنگام اوتیسم می‌تواند در ارائه حمایت و مراقبت بهتر برای افراد مبتلا به این اختلال مؤثر باشد.
چه زمانی اتیسم را میتوان تشخیص داد؟
اتیسم معمولاً در دوران کودکی تشخیص داده میشود، معمولاً پس از دوره‌های حساس توسعه‌ای کودکی. علائم اتیسم معمولاً در دو سالگی یا حتی قبل از آن آشکار میشوند. اما ممکن است در برخی افراد، علائم آن در دوران نوزادی و حتی در دوران بزرگتر نیز ظاهر شود. اهمیت تشخیص زودهنگام این است که این اختلال با شناسایی و مداخله‌های متعدد و چندگانه می‌تواند بهبود پذیری کودک را تسریع کند و به افراد مبتلا و خانواده‌هایشان کمک کند تا با چالش‌ها کمتری روبرو شوند.
چه کسانی میتوانند اتیسم را تشخیص دهند؟
تشخیص اتیسم باید توسط یک تیم تخصصی از متخصصین بهداشت روانی، پزشکان کودکان و نوزادان، روانشناسان، و گفتاردرمان و کاردرمان انجام شود. این تیم متخصص ممکن است شامل متخصصین زیر باشد:
1. پزشکان اطفال: این پزشکان معمولاً مسئولیت بررسی علائم جسمی و سلامتی کودکان را دارند و میتوانند بررسی‌های فیزیکی و ارزیابی‌های توسعه‌ای انجام دهند.
2. روانشناسان کودک و روانپزشکان: این تخصص‌ها میتوانند با بررسی علائم رفتاری و ارزیابی اجتماعی و ارتباطی، نقش مهمی در تشخیص داشته باشند.
3. گفتاردرمان: آنها میتوانند با بررسی مهارت‌های زبانی و ارتباطی کودکان و نقش آن در تشخیص اتیسم، به تشخیص و مداخله‌هایی کمک کنند.
4. کاردرمان: این افراد میتوانند به توسعه مهارت‌های ذهنی، شناختی، درکی حرکتی و حسی مورد نیاز افراد کمک کنند و راهنمایی‌های مربوط به مداخله و پشتیبانی را فراهم کنند.
تشخیص این اختلال نیاز به ارزیابی دقیقی از علائم رفتاری، اجتماعی، زبانی، و توسعه‌ای کودک دارد، که توسط این تیم تخصصی انجام میشود.
اتیسم از چه زمانی شروع میشود؟
یک اختلال رشدی عصبی است که از زمان تولد همراه کودک است و معمولاً در دوران کودکی علائم ظاهر میشود. علایم اتیسم معمولاً پیش از سن سه سالگی شروع میشود، اما ممکن است برخی از والدین متوجه علایم آن در دوران کودکی زودتر یا دیرتر شوند. همچنین بسته به شدت اختلال و سطح اتیسم تشخیص در سنین مختلف امکان پذیر است.
بیشترین مورد علائم اختلال طیف اتیسم در اوایل دوره کودکی و پیش از سن سه سالگی ظاهر میشود، زمانی که کودک شروع به تعامل با محیط اطراف و برقراری ارتباط با دیگران می‌کند. این موضوع می‌تواند برای والدین یا مراقبان به صورت تدریجی و با توجه به رشد کودک مشهود شود.
گاهی اوقات علائم در دوران نوزادی نیز قابل مشاهده است، مثلاً ناراحتی یا بی‌اختیاری بیش از حد در برخی از نوزادان ممکن است نشانه‌هایی از وجود این اختلال باشد. اما برای تشخیص دقیق اتیسم و معیار‌گذاری آن، نیاز به بررسی‌های تخصصی و ارزیابی توسط پزشکان و متخصصین مربوطه می‌باشد.
تاکید بر اینکه اوتیسم یک اختلال طیفی است که در طول عمر با کودک یا فرد مبتلا باقی می‌ماند، اما درمان‌ها و مداخلات میتوانند به بهبود علائم و کیفیت زندگی کمک کنند. هدف اصلی درمان اوتیسم بهبود کیفیت زندگی، توانایی‌ها و توانمندی‌های فرد مبتلاست، اما درمان قطعی اوتیسم تاکنون شناخته‌شده نیست.
آیا اتیسم درمان قطعی دارد؟
درمان اتیسم شامل مداخلات چند رشته‌ای از قبیل روش‌های آموزشی، ترکیبی از روش‌های رفتاری و کاردرمانی، گفتاردرمانی، درمان‌های دارویی در صورت لزوم، و راهکارهای پشتیبانی اجتماعی و خانوادگی میشود. این درمان‌ها بر اساس نیازها و مشکلات خاص هر فرد تنظیم میشوند و ممکن است شامل جلسات روان‌درمانی، گفت‌وگوهای گروهی، آموزش مهارت‌های اجتماعی و ارتباطی، و فعالیت‌های حرکتی و حسی باشد.
همچنین، اطلاعات جدید و تحقیقات در حوزه علمی بهبودهایی در این زمینه ایجاد کرده‌اند. با توجه به پیشرفت‌های علمی و رویکردهای درمانی نوین، میتوان بهبود‌های معناداری در کیفیت زندگی افراد مبتلا را امیدوارکننده دانست. اما باز هم، درمان قطعی اتیسم هنوز در دسترس نیست و نیاز به تلاش مداوم و تداوم در استفاده از منابع و راهکارهای درمانی موجود دارد.
شما میتوانید جهت دریافت نوبت و مشاوره گفتاردرمانی، کاردرمانی، رفتاردرمانی و بازی درمانی کودکان اتیسم با کلینیک گفتاردرمانی و کاردرمانی مهرا واقع در سهروردی محله عباس آباد تماس حاصل فرمایید.
02188740248-02188733901
دیدگاه شما